Lievelingsmuziek via een iPod: verhalen uit de praktijk
“Prachtig, prachtig”
Meneer de Jong zit aan het ontbijt in de huiskamer. Een grote man met kolenschoppen als handen. De boterham lijkt veel te klein voor zijn grote lichaam. Met een afwezige blik stopt hij de happen in zijn mond. Hij kan zich met zijn boterham nog goed redden, maar thuis wonen gaat niet meer. Hij weet de weg niet, is incontinent, dwaalt ‘s nachts en als hij niet aangesproken wordt zit hij de hele dag maar wat voor zich uit te kijken.
De verzorgende ruimt de borden op en vraagt de bewoners of ze zin hebben om muziek te luisteren. Meneer de Jong wordt wakker. “ Jazeker!” zegt hij enthousiast. Hij krijgt zijn iPod met koptelefoon opgezet. Binnen een paar tellen zit hij welluidend mee te galmen met de Shantymuziek die er op zijn afspeellijst staan. Hij kijkt ons met vochtige ogen aan, is zichtbaar aangedaan. Hij strekt zijn handen uit naar de verzorgende en samen zitten ze even dicht bij elkaar terwijl ze elkaar in de ogen kijken en elkaars handen vasthouden.“Prachtig, prachtig…” blijft hij verzuchten.
Even later hebben we tijd om te praten over hoe het project draait. “ Het is heel simpel” zegt de verzorgende. “Als ik langskom om te vragen wat ze vanavond willen eten neem ik de iPod mee. Aan het eind vraag ik of ze willen luisteren.”
“We hebben de momenten waarop we de muziek aanbieden samengevoegd met momenten dat we toch al ‘een ronde’ maakten. Op die manier is het snel een routine geworden. Het is ongelooflijk mooi om ze te zien genieten van hun eigen muziekjes. En het scheelt ons ook veel tijd bij de ADL, mensen zijn veel benaderbaarder, minder gestrest”.
Een Psalm als voorgerecht!
Mevrouw Huisman zong jarenlang in een gereformeerd kerkkoor. Haar afspeellijst is gevuld met religieuze liederen en liederen uit ‘Kun je nog zingen, zing dan mee’. Ze woont al vele jaren in het verpleeghuis. Vaak zit ze in haar rolstoel in de woonkamer, zonder iemand lastig te vallen. Wel vraag je je af of ze genoeg aandacht krijgt.
Tijdens een van de eerste luistermomenten luisteren we samen op de 
woonkamer naar haar muziek. Het is moeilijk om haar reactie te peilen: ze blijft haar hoofd richten naar mensen die langslopen en andere geluiden uit haar omgeving. Soms strekt ze haar armen uit. Ik pak haar handen en zoek lichaamscontact. Zie ik het goed? Sprankelen haar ogen?
De dochter van haar buurvrouw komt binnen en ‘zegt verrast: “Ik heb mevrouw Huisman nog nooit zo zien genieten!” Als ik de koptelefoon afzet en afscheid neem, krijg ik brede glimlach van haar.
Sindsdien hebben we haar afspeellijst met hulp van haar man verder aangevuld. We hebben opnames gevonden van het koor waarin ze zelf heeft gezongen. Kerkelijke liederen, koormuziek, vaak met orgelbegeleiding. Mevrouw Huisman luistert met steeds meer expressie. Mensen op de huiskamer en zorgpersoneel merkt aan haar gezichtsuitdrukkingen dat het luisteren haar werkelijk goed doet.
Inmiddels bieden zorgmedewerkers haar de iPod vlak voor het eten aan. Mevrouw Huisman komt daardoor tot rust en ze geniet meer van haar eten.
Jouw ervaring met persoonlijke muziek delen? Stuur je verhaal naar: contact@musicandmemory.nl