Minder antipsychotica, anti-angstmedicatie en gedragsproblemen door Music & Memory
Voor het eerst is er een wetenschappelijk verband aangetoond tussen een geïndividualiseerd Music & Memory (M&M)-muziekprogramma, afname in het gebruik van angst- en antipsychoticamedicatie en afname van gedragsproblemen bij ouderen met dementie in een verpleeg- of verzorgingshuissetting.
In een wetenschappelijk onderzoek, in 2013 uitgevoerd door onderzoekers van de Brown University School of Public Health in Providence, zijn medicatiegebruik en gegevens over gedrag en stemming bij ruim 25.000 dementerende
bewoners uit 196 verpleeg- en verzorgingshuizen in de Verenigde Staten met elkaar vergeleken. In april 2017 zijn de uitkomsten van dit onderzoek gepubliceerd in The American Journal of Geriatric Psychiatry.
Ongeveer de helft van de bewoners nam deel aan het Music & Memory (M&M)-muziekprogramma. Bewoners in de Music & Memory-gecertificeerde instellingen kregen regelmatig een persoonlijke afspeellijst te horen van familie, bekenden of een verzorgende. Hun gegevens werden vergeleken met een ongeveer even grote groep verpleeg- en verzorgingshuisbewoners die niet deelnamen aan het onderzoeksprogramma. Zo konden de effecten van het Music & Memory-muziekprogramma goed in kaart worden gebracht.
Minder angst en gedragsproblemen
Uit het onderzoek blijkt dat 20,1 procent van de bewoners na invoering van het M&M-programma in 2013 met antipsychotica is gestopt, in vergelijking met 17,6 procent in een vergelijkbare periode daarvoor. In tehuizen waarvan de bewoners niet deelnamen aan het muziekprogramma, werd geen significante afname van antipsychoticagebruik geconstateerd.
24,4 procent van de Music & Memory-deelnemers stopte na invoering van het muziekprogramma met angstdempende medicatie (anxiolytica). Vóór invoering was dat 23,5 procent. Bij dementerenden die niet deelnamen aan het M&M-programma, daalde juist het aantal dementerenden dat stopte met anxiolytica: 20 procent. Vóór 2013 was dat 24,8 procent.
De deelnemers aan het muziekprogramma hadden ook minder last van gedragsproblemen. Voor de start van het programma had 50,9 procent van de deelnemers minder gedragsproblemen, na 2013 betrof dit 56,5 procent. Het aantal ouderen met gedragsproblemen bleef vrijwel onveranderd in de huizen waar niet werd gewerkt met het M&M-programma. Tussen deelnemers en controlegroep werd tenslotte geen verschil geconstateerd in de mate van depressieve stemming.
Favoriete muziek
Manon Bruinsma, directeur Music & Memory Europa, is blij met de bevindingen van het Amerikaanse onderzoek. Ze legt uit: ‘In 2012 – 2013, toen deze studie plaatsvond, was er bij de Music & Memory instellingen een grote variatie in het aantal muziekspelers die in gebruik waren. Sommige huizen hadden 10 iPods in gebruik, anderen meer dan 50. Het effect dat gemeten is, is dus hoogstwaarschijnlijk groter wanneer alle bewoners van een zorginstelling hun favoriete muziek dagelijks kunnen beluisteren.’
In Nederland zijn er richtlijnen om het gebruik van vrijheidsbeperkende middelen te verminderen. ‘Dit Amerikaanse onderzoek geeft ons in Nederland een basis om Music & Memory-muziekprogramma’s voor dat doel te gebruiken,’ stelt Bruinsma. ‘Vaak wordt gedacht dat lievelingsmuziek slechts een ‘leuke activiteit’ is. Wanneer het echter deel uitmaakt van een organisatiebreed traject waarbij alle disciplines betrokken zijn, kunnen deze projecten ‘harde’ uitkomsten zoals een afname van antipsychoticagebruik tot gevolg hebben.’
De wetenschappelijke studie van Brown University School of Public Health is hiermee niet afgerond. In de volgende onderzoeksfase selecteren de onderzoekers door loting andere tehuizen om deel te nemen aan het M&M-programma. De gegevens over medicatie, stemming en gedrag worden dan wederom vergeleken met die van dementerenden in tehuizen die geen geïndividualiseerd muziekprogramma krijgen aangeboden.
Auteur: Michel van Dijk
Het originele artikel: The American Journal of Geriatric Psychiatry
Link naar nieuws artikel: NU.nl
Copyright Music & Memory NL, geen reproductie zonder toestemming.